Konserwatywna Społeczność Żydowska w Polsce

Miriam

Wielkimi krokami zbliza sie do nas (juz za 2 tygodnie...) czas glebokiej trzytygodniowej zaloby i postu. Drugi co do waznosci po Jom Kippur.

W tym roku 9 lipca przypadnie Sziwa Asar be-Tammuz, czyli post 17 Tamuz. Sam dzien jest czasem pol-postu, tzn. ze poscimy od switu do zmierzchu, nie jemy ani nie pijemy niczego, nawet wody.
Tego dnia czytamy z Tory parasze Ki Tissa, z Szemot (Ksiega Wyjscia) 32:11-14 oraz 34:1-10
Poltorej godziny po zachodzie slonca nastepuje przelamanie postu.
W Synagodze do czytania z Tory wzywa sie osoby (o ile oczywiscie jest minjan, a wsrod przynajmniej 10 osob co najmniej 6 posci tego dnia), ktore poszcza. Z postu zwolnione sa osoby chore, ktorym poszczenie mogloby zaszkodzic jeszcze bardziej na zdrowiu. Zobowiazane sa do innych uczynkow - modlitwy a zwlaszcza ofiarnosci dla biednych.

Poscimy, gdyz tego dnia zaczelo sie wiele nieszczesc trapiacych Lud Izraela, po dzis dzien odczuwamy skutki tych zdarzen.
.
Tego dnia Mojzesz zszedl z Gory Synaj, zastal lud zebrany wokol zlotego cielca i potlukl Pierwsze Tablice... (Talmud, Taanit 26,1)

Tego dnia w 3174 roku (586 roku przed era wspolna) Babilonczycy dokonali wylomu w murze obronnym Jerozolimy, co doprowadzilo do zdobycia miasta i zburzenia Pierwszej Swiatyni.
Ponownie 17 Tamuz roku 3830 (70 wspolnej ery) wojska rzymskie pod wodza Tytusa zburzyly mur Jerozolimy i wkroczyly do Miasta... co w efekcie zakonczylo sie spaleniem Drugiej Swiatyni.

Jest to wiec poczatek nieszczesc Zydow, jakich doznalismy ostatecznie 9 Aw, obchodzonym jako Tisza beAw.

Najpierw jednak nastapia 3 tygodnie zalobne, kiedy to w Szabat czytac bedziemy specjalne haftary, zaczynajac od 11 lipca, kiedy to do paraszy Pinchas przeczytamy pierwsza z trzech
gimel depuranuta - czyli haftar zapowiadajacych nieszczescia i kleski Izraela, dwie beda z Ksiegi Proroka Jeremiasza, a ostatnia - z ksiegi Izajasza. To nasze przygotowania duchowe na Tisza BeAw.

Post i zaloba - wg Icchaka Lurii - sluzy probie przywracania swiatu jednosci z HaShem, ktora to jednosc utracilismy z powodu grzechow. Talmud Babilonski (Gitin 55a) podaje, ze zgube Swietemu Miastu przyniosla maloduszna proznosc, spory, zawisc i zadza zemsty mieszkancow Jerozolimy, a w Szabat 139a czytamy: Lud Izraela zostal ukarany, poniewaz przestal stanowic spojna calosc, ktorej poszczegolne czesci do siebie przystaja. dobroczynna szczodrosc jest sposobem na odbudowanie z ruin Poniewaz czesc rabinow uwaza, ze kara ta nastapila tez z powodu nieprzestrzegania w Erec Israel Roku Jubileuszowego, kiedy to powinni odzyskac swa wlasnosc pierwotni wlasciciele, dlugi winny byc umorzone, wolnosc darowana, a plody ziemi przypadac ubogim... Nie bylismy zdolni usluchac HaSzem. Utracilismy wiec Ziemie i zostalismy rozproszeni wsrod narodow swiata... I wprawdzie od ponad 60 lat cieszymy sie znowu wlasnym Krajem, ale - tak trudno w nim o pokoj i zgode, ciagle nie ma Swiatyni, a religijnosc wielu stoi pod znakiem zapytania. Wiec nadal przestrzeganie postu Tisza beAw jest uzasadnione...

TISZA be-AW, czyli 9 Aw, wypada w tym roku 30 lipca.
29 lipca - w Erew Tisza be-Aw, rozpoczniemy wraz ze zachodem slonca post polaczony z innymi ograniczeniami, o ktorych za chwile. Post ten potrwa do zachodu slonca dnia nastepnego. Przelamanie postu - pol godziny po zachodzie slonca. A wiec poscic bedziemy nieco ponad 25 godzin.

Tego dnia powrocilo do Moszego 12 wyslancow do Ziemi Izraela, dziesieciu zdalo klamliwa relacje i przerazilo ogromnie Lud, ktory plakal i narzekal cala noc. Bog zadekretowal, ze tego dnia - gdy Zydzi plakali bez potrzeby, niepomni na Boza obietnice i pomoc - po wsze czasy beda miec powod do placzu... Bog zadekretowal i stalo sie jak powiedzial...

I tak w ten dzien Nabuchadnezar zburzyl Pierwsza Swiatynie w 586 roku przed era wspolna, a w 70 roku ery wspolnej Tytus zniszczyl Druga Swiatynie. Z powierzchni ziemi zniklo miejsce, gdzie HaSzem chcial spotykac sie z ludzkoscia.
Tego dnia, w 132 roku ery wspolnej - na rozkaz cesarza Hadriana - zaorano Jerozolime, aby zaznaczyc granice budowanej na jej miejscu Aelia Capitolina. Po wzniesieniu na Wzgorzu Swiatynnym poganskiej swiatyni, jako protest na ten akt poganski, rozpoczelo sie Powstanie Bar Kochby...
9 Aw 135 roku upadla twierdza powstancow - Betar. utracono nadzieje na rychle wyzwolenie.
Tego dnia zniszczone zostaly gminy w Spirze, Wormacji i Moguncji - w roku 1096,
w 1290 roku w Tisza beAw wypedzono Zydow z Anglii, w 1306 - z Francji, a w 1492 roku - z Hiszpanii. W 1670 roku, tez w Tisza beAw, wygnani zostali Zydzi z Austrii.
W Tisza beAw 1914 roku rozpoczela sie I Wojna Swiatowa, a podczas II Wojny w ten dzien rozpoczeto likwidacje Getta w Lodzi oraz wymordowanie setek tysiecy ludzi z Getta Warszawskiego (1942r.)

9 dzien miesiaca Aw stal sie w ten sposob symbolem wszelkich przesladowan, nieszczesc, a takze utraty panstwa, wygnania i zwiazanych z tym upokorzen, udrek i cierpien Narodu Izraela.
Nie pozdrawiamy sie z tego powodu w tym czasie slowem SZALOM... jesli jednak ktos nas pozdrowi, zwlasza nieZyd - rabini zalecaja odpowiedziec, cichszym glosem i bez oznak radosci, zeby nie wzbudzac dodatkowej niecheci do Zydow u osob, ktore nie znaja naszych zwyczajow i rytualow...

W Erew Tisza beAw, w tym roku 29 lipca, po odmowieniu modlitw Maariw, zjadamy przed zachodem slonca Ostatni Posilek, powinno byc jedno danie, biesiadnicy jedza ODDZIELNIE, siadajac na podlodze. Na zakonczenie dobrze jest zjesc 2 jajka na twardo popijajac woda. To pomoze przetrwac trudny, cieply, letni dzien na intensywnej modlitwie, acz bez posilku i napoju.

9 Aw 5769, czyli w dzien 30 lipca 2009: NIE PRACUJEMY, nie pijemy ani nie jemy, nie myjemy sie i nie namaszczamy (uwaga! kremy i dezodoranty!) - dopuszczalne jest obmycie koniuszkow palcow po skorzystaniu z toalety. A ze nie jemy i nie przyrzadzamy posilkow, nie grozi nam zatrucie pokarmowe z powodu 1 dnia bez mycia... Malzonkowie unikaja kontaktu cielesnego.
Z powodu zaloby nie zakladamy wykwintnych ozdob lub nowych strojow, a buty nie powinny byc ze skory. tenisowki czy kapcie beda najlepsze...
Przynajmniej do poludnia siadamy na podlodze lub niskim krzeselku...
Nie zaklada sie tefilin ni talesu podczas modlitw porannych.

Tego dnia rano czytamy Dewarim (Ksiega Powtorzonego Prawa)4:25-40, zas z Prorokow - Jeremiasza 8:13-9:23, Eicha (Lamentacje) oraz Kinot - specjalne poematy, obawiam sie ze moze byc utrudniony dostep w Polsce... Proponuje np. przeczytac z Jozefa Flawiusza wstrzasajacy opis spalenia Swiatyni... Mozna rowniez czytac Ksiege Ijoba.

Po poludniu mozna juz siadac na krzesle czy kanapie. Na Minhe nalezy zalozyc tales i tefilin
Po poludniu zas czytamy z Szemot (Ksiega Wyjscia) 32:11-14 i 34:1-10 oraz z Ksiegi Proroka Izajasza 55:6-56:8

Dzien Tisza beAw niesie tez w sobie nadzieje, HaShem obiecal rozpaczajacej Rachel, ze jej dzieci - dom Israela - powroci do Ziemi Israel; w ten dzien tez narodzic sie ma oczekiwany Mashijah... Rodziny sefardyjskich Zydow z tego powodu pieknie uprzataja domostwa i zdobia je zielenia.

Pol godziny po zachodzie slonca nastepuje PRZELAMANIE POSTU i spozycie posilku.

W czasie 3 tygodni pomiedzy 17 Tammuz a Tisza be Aw unikamy kupowania nowej odziezy, nosi sie rzeczy stare, a niektorzy nawet nie prasuja ich po praniu. wszystko to ma na celu przypomnienie nam, ze jestesmy w zalobie, w czasie oczekiwania na Mesjasza i przywrocenie III Swiatyni. Oczywiscie najwazniejsze jest nasze nastawienie wewnetrzne, zaznaczane wygladem zewnetrznym...

Zycze wszystkim owocnego czasu przygotowan i dajacego duchowe owoce Postu. oby w tym roku narodzil sie Maszijach (o ile juz nie narodzil sie w ktorys z niedawnych Tisza beAw i nie wzrasta gdzies w spokoju do swojej misji...). KEN JEHI RACON